Yaşamdan Kesitler Yazılar

Cilim Ne Demek TDK? Psikolojik Bir Mercekten Bakış İnsan davranışlarını çözümlemeye çalışan bir psikolog olarak, her kelimenin arkasında bir anlamdan çok daha fazlasının gizli olduğunu fark ediyorum. Kelimeler, sadece dilin yapı taşları değil, aynı zamanda düşünce biçimlerini, duygusal durumları ve toplumsal etkileşimleri de şekillendiren güçlü araçlardır. Bu yazıda, gündelik dilde sıkça karşımıza çıkan “cilim” kelimesinin, TDK’ya göre anlamından öte, psikolojik boyutlarını ele alacağız. Cilim, sadece bir örtü ya da bez parçası olarak mı kalır, yoksa insanın iç dünyasında nasıl bir iz bırakır? Bu yazıda, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji perspektifinden cilimi inceleyeceğiz. Cilim Nedir? TDK’ya Göre Tanımı ve Ötesi Türk…

Kısa cevap: Kapitülasyonlar, 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Barış Antlaşması ile —özellikle Madde 28 uyarınca— tamamen kaldırıldı. Ancak mesele burada bitmiyor; ticaret ve imtiyazlara dair ek düzenlemeler “tamamen” kelimesinin sahada nasıl yaşandığını tartışmalı kıldı. Kapitülasyonlar hangi antlaşma ile tamamen kaldırıldı? “Tamamen”i didik didik edelim “Lozan kaldırdı, konu kapandı” demek kolay. Ama tarih, sloganla değil ayrıntıyla ilerler. Evet, Lozan Barış Antlaşması’nın 28. maddesi açık konuşur: “Yüksek Âkit Tarafların her biri, kendisini ilgilendirdiği ölçüde, Türkiye’de kapitülasyonların her bakımdan tamamen kaldırılmasını kabul eder.” Bu cümle, imtiyazların uluslararası zeminde hukuken bittiği andır. :contentReference[oaicite:0]{index=0} Madde 28’in gücü: Bir rejimin fişini çekmek Lozan yalnızca barış çizmedi;…

Bir Evin Elektrik İhtiyacı İçin Kaç Adet Güneş Paneli? Felsefi Bir Başlangıç: Işığın Ontolojisi Bir evin çatısına kurulan güneş paneli, yalnızca elektriğin değil, varoluşun da sembolüdür. İnsan, doğanın enerjisini yakalamaya çalışırken aslında kendi özünü – kendi varlık nedenini – yeniden inşa eder. Ontolojik olarak bakıldığında, güneş paneli insanın “enerjiye dönüşme arzusunun” bir tezahürüdür. Çünkü insan, karanlıkla savaşmak yerine artık ışığı kendi lehine kullanmayı öğrenmiştir. Bu, Prometheus’un ateşi çalmasından beri süregelen bir aydınlanma serüvenidir. Peki bu serüvenin günümüzdeki somut karşılığı nedir? Basitçe soralım: Bir evin kendi kendine yetmesi, yani “enerjisel özgürlük” kazanması için kaç adet güneş paneli gerekir? Bilginin Doğası: Epistemolojik…

Kanı Durduran Kan Taşı Nedir? Bir Şifanın ve İnsanlığın Hikâyesi Bugün size yalnızca eski bir taşın hikâyesini değil, aynı zamanda insanların umutla, inançla ve sevgiyle ördüğü bir şifa yolculuğunu anlatmak istiyorum. Çünkü “kanı durduran kan taşı” sadece bir madde değil; o, yüzyıllardır insanların yaralarını sarmak için birbirlerine uzattıkları ellerin, duaların ve çabaların sembolüdür. Bu hikâye, farklı bakış açılarına sahip iki insanın yollarının kesiştiği bir anda başlıyor… Bir Yaralanma, İki Yol: Elif ve Cem’in Hikâyesi Bir sonbahar akşamıydı. Dağ köyünün sessizliğini bir çığlık bozdu. Küçük Mehmet, bahçede oynarken düşmüş ve bacağında derin bir yara açılmıştı. Kan durmak bilmiyordu. Panik içinde köy…

Vitreus Kendini Yeniler mi? Ekonomik Döngüler, Kaynak Yenilenmesi ve Piyasanın Görünmeyen Gözü Giriş: Bir ekonomistin bakışından sınırlı kaynaklar ve yenilenme arayışı Vitreus kendini yeniler mi? sorusu tıbbi bir merak gibi dursa da, ekonomi disiplininin derin sorularına benzer bir çağrışım taşır. Vitreus, gözün içini dolduran şeffaf jel dokudur; zamanla bozulabilir, bulanıklaşabilir ve yeniden üretilemez. Ekonomide de benzer bir doku vardır: kaynakların döngüselliği. Her sistem, görünmez bir “piyasa vitreusu” taşır; zamanla bulanır, şeffaflığını kaybeder ve yeniden yapılanma gerektirir. Bir ekonomist için “yenilenme” kavramı sadece biyolojik değil, sürdürülebilir büyüme ve verimlilik artışı ile ilgilidir. Kaynakların kendini yenileme kapasitesi azaldığında, tıpkı vitreusun bulanıklaşması gibi,…

Gözlemci Psikologun Merakıyla Başlayalım Bir psikolog olarak ilk düşüncem: “Bir ilçede yaşayan yüz binlerce insan—onların ortak hayatlarının içinde ben nasıl hissederim? Onların maskeleri, iç çatıları nasıl şekillenirdi?” Bu sorularla başladım, çünkü nüfus sayısı yalnızca bir sayı değil, insan davranışlarının ve toplumsal dokunun bir aynasıdır. Bu yazıda, Türkiye’nin en büyük ilçesinin nüfusuna odaklanırken; bu büyüklüğün bireylerin zihni, duyguları ve sosyal hayatları üzerindeki etkilerini biyişsel, duygusal ve sosyal psikoloji açısından irdeleyeceğiz. Türkiye’nin En Büyük İlçesi ve Nüfusu: Gerçek Ne Dersiniz? 2024 yılı itibarıyla Türkiye’nin en kalabalık ilçesi Esenyurt (İstanbul) olarak görülüyor; nüfusu yaklaşık 988.369 kişidir. [1] Bu veri, “en büyük ilçe” deyince…

Tarihte Alpago Kimdir? Bir Varlık, Bilgi ve Değer Arayışı Üzerine Felsefi Bir Deneme Bir filozof olarak, her ismin bir varlık iddiası taşıdığına inanırım. Çünkü isim, yalnızca bir tanımlama değil; bir ontolojik bildiridir. Bu yüzden “Tarihte Alpago kimdir?” sorusu, yalnızca bir tarihsel kişiliği değil, aynı zamanda bir düşünce biçimini, bir yaşam anlayışını da çağırır. Alpago ismi, Türk tarihinin derin köklerinde cesaret, bilgelik ve adalet arayışının sembolü olarak karşımıza çıkar. Ancak bu yazıda onu sadece tarihsel bir figür olarak değil, aynı zamanda bir etik özne ve bilgi varlığı olarak ele almak istiyorum. Alpago: Tarihsel Bir Figürden Felsefi Bir İmgeye Tarihi kaynaklarda “Alpago”…

Kan Düşüklüğü Nelere Sebep Olur? Merhaba sevgili okurlar, Birçok kez duyduğumuz ve aslında hepimizin yaşantısında bir şekilde karşılaştığı bir terim olan “kan düşüklüğü” hakkında daha fazla bilgi edinmek istedim. Hepimiz zaman zaman halsizlik, baş dönmesi veya yorgunluk hissiyle karşılaşmışızdır, ancak kan düşüklüğünün vücudumuzda neden bu kadar geniş çaplı etkiler yaratabileceğini hiç düşündünüz mü? Bugün, kan düşüklüğünün neler yapabileceğine bilimsel bir merakla bakacağız. Hem fiziksel hem de psikolojik olarak nasıl etkilendiğimizi inceleyeceğiz. Haydi, başlayalım! Kan Düşüklüğü Nedir? Kan düşüklüğü, genellikle “anemi” olarak adlandırılır ve vücudun ihtiyaç duyduğu kadar sağlıklı kırmızı kan hücresine veya hemoglobine sahip olmaması durumudur. Hemoglobin, kırmızı kan hücrelerinde…

Kamu hukuku alanı, yalnızca “devlet-birey ilişkisini düzenleyen kurallar bütünü” değildir; güç üreten, meşrulaştıran ve sınırlandıran bir mekanizmadır. Bu yazı, o mekanizmanın hem gerekliliğini hem de aksayan yerlerini cesurca sorguluyor. Şunu en baştan söyleyeyim: Kamu hukuku alanı, hayatımıza en çok dokunan ama en az tartıştığımız hukuk sahası. “Devlet işini yapsın, ben de kendi yoluma bakayım” rahatlığıyla yıllarca rafa kaldırdığımız bir alan. Oysa kamu hukuku, vergiden cezaya, seçimden imara kadar, nefes aldığımız her anın arka planında işliyor. Peki bu alan tam olarak nedir ve neden bu kadar tartışmalı? Gel, birlikte masanın üstünü boşaltalım. Kamu Hukuku Alanı Nedir? Tanımın Ötesinde Bir Çerçeve Klasik…

Milas Güllük Nasıl Bir Yer? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyaset Bilimcisinin Düşünceleri Toplumlar, yalnızca bireylerin bir araya gelerek oluşturduğu yapılar değildir; aynı zamanda iktidarın, kurumların, ideolojilerin ve toplumsal normların şekillendirdiği dinamik bir yapıdır. Her bölge, yerel politikalar ve güç ilişkileri bağlamında farklı bir biçimde toplumsal düzeni inşa eder. Güç, sadece devletin denetiminde değil, yerel halkın etkileşimlerinde, toplumsal katmanlarda ve hatta bireysel yaşamda da belirleyici bir rol oynar. Milas Güllük, Ege’nin huzurlu ve tarih kokan köylerinden biri olmasına rağmen, aynı zamanda toplumsal ilişkilerin ve yerel güç yapılarının nasıl işlediğini anlamak için ilginç bir…